i fyny: Ymweliad â Simon Whitehead
Ffotograffiaeth gan Winnie Finesse
Wrth i i fyny ‘dynu at ei ddiwedd’, daeth y gweithdy hwn gyda Simon Whitehead ar ddiwrnod perffaith, cynnes o haf i fod yn brofiad hyfryd o’r pum mis y mae’r cymdeithion wedi’u treulio gyda’i gilydd ar amrywiol weithgareddau a dysgu wrth wahanol weithwyr proffesiynol.
Wrth deithio trwy gefn gwlad gwyrdd i bentref Abercych, cerddasom ryw filltir trwy gwm coediog i gae darluniadol, wedi ei amgylchynu gan afon fechan, araf ei thraed. Gan eistedd mewn darnau o gysgod ar hen bont bren, fe ddechreuon ni gyda chyflwyniadau o’n ymarferion. Ar ôl misoedd lawer o beidio â bod yn hollol siŵr o’r geiriau mwyaf cryno i ddisgrifio ein hymarferion, rydym bellach yn teimlo’n eithaf cyfforddus yn siarad amdanynt.
Cyflwynodd Simon Whitehead, artist symud sy’n byw yn y pentref gyda’i deulu ac yn gweithio llawer gyda’r gymuned leol, ei ymarfer cerddorol trwy chwarae darn i ni ar uchelseinydd. Roedd wedi dal llif yr afon o'n cwmpas ac oddi tanom trwy ddirgryniadau ar dannau gitâr drydan, ynghyd â cherddoriaeth amgylchynol arall.
Yn dilyn hyn, fe wnaethon ni rannu’n barau a dod o hyd i le yn yr ardal roedd pob un ohonom yn ei hoffi a chymryd tro yn arsylwi ein gilydd a dim ond bod yn y foment. Roedd fy mhartner ar gyfer y gweithgaredd, Rhiannon, yn ymddangos yn heddychlon a digynnwrf wrth iddi sefyll yn yr afon - gan ymsefydlu fel rhan o'r amgylchedd.
Yn ôl wrth y bont fe wnaethom gymryd rhan mewn gweithgaredd synnwyr cyffwrdd, sydd efallai'n swnio ychydig yn ddoniol wedi'i ysgrifennu i lawr ond nid oedd dim byd anghyfforddus yn ei gylch. Yn ein parau fe wnaethon ni gymryd tro yn tapio pen, breichiau a choesau ein gilydd yn ysgafn i fod yn fwy ymwybodol o'n hamgylchedd yn y foment honno. Roedd yn rhyfeddol o ymlaciol a heddychlon. Ni chafodd ci Laura, Ruby, sydd wedi bod yn ychwanegiad hyfryd ar ambell weithdy, ei adael allan ac roedd yn edrych yn berffaith dawel ar ei ôl hefyd.
Ar ôl cinio buom yn rhyfeddu unwaith eto mewn parau i archwilio, y tro hwn ymarfer symud lle gwelsom y llall wrth iddynt symud yn llawn mynegiant ym mha bynnag ffordd a deimlai'n iawn ar y pryd. Digwyddodd peth o hyn yn yr afon ac yn y cae lle buom yn chwarae gyda'r gwair ffres a oedd yn sychu'n rhyfeddol yn yr haul.
Cyn gadael yr ardal, aethom at yr afon gyda’n gilydd rhai i wneud darn o gelf mewn ymateb i’r diwrnod gyda chreigiau neu a defnyddiau eraill wrth law gan osod creigiau yn yr afon o amgylch eu cysgodion. Aeth rhai ohonom nofio a oedd yn braf ar ôl gwres y dydd.
Wedi dysgu mwy eto am wahanol artistiaid a sut maen nhw’n gweithio gyda lle maen nhw’n byw a’r gymuned o’u cwmpas, fe adawon ni gydag ymdeimlad o agosrwydd at ein gilydd, lle ac atgof i’w drysori.
Ysgrifennu a ffotograffiaeth gan Winnie Finesse